[ਇਕ] ਇਸਤਰੀ ਲਿੰਗ,ਇਕ ਵਚਨ, ਨਿਸਚਿਤ ਸੰਖਿਅਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਣ ਦਾ ਰੂਪ ਹੈ |
- ਸਹਸ ਸਿਆਣਪਾ ਲਖ ਹੁਇ ਤ 'ਇਕ' ਨ ਚਲੈ ਨਾਲਿ||੧|
- ਗੁਰਾ 'ਇਕ' ਦੇਹਿ ਬੁਝਾਈ||੨|
- ਰਮਈਏ ਸਿਉ 'ਇਕ' ਬੇਨਤੀ ਮੇਰੀ ਪੂੰਜੀ ਰਾਖੁ ਮੁਰਾਰਿ||੩੪੫|
[ਇਕਿ] ਬਹੁ ਵਚਨੀ ਰੂਪ, ਨਿਸਚਿਤ ਸੰਖਿਅਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਣ ਹੈ ਅਤੇ ਕਈ (ਅਨੇਕ) ਅਰਥ ਰਖਦਾ ਹੈ |
- ਇਕਨਾ ਹੁਕਮੀ ਬਖਸੀਸ 'ਇਕਿ' ਹੁਕਮੀ ਸਦਾ ਭਵਾਇਅਹਿ||੧|
- 'ਇਕਿ' ਦਾਤੇ 'ਇਕਿ' ਭੇਖਾਰੀ ਜੀ ਸਭਿ ਤੇਰੇ ਚੋਜ ਵਿਡਾਣਾ|| ੧੧|
- 'ਇਕਿ' ਆਵਹਿ 'ਇਕਿ' ਜਾਹਿ ਉਠਿ ਰਖੀਅਹਿ ਨਾਵ ਸਲਾਰ||੧੬|
[ਇਕੁ] ਅਦੁਤੀਯ (ਲਾਸਾਨੀ)ਪੁਲਿੰਗ ਇਕ ਵਚਨ, ਨਿਸਚਿਤ ਸੰਖਿਅਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਣ
- ਸਭਨਾ ਜੀਆ ਕਾ 'ਇਕੁ' ਦਾਤਾ ਸੋ ਮੈ ਵਿਸਰਿ ਨ ਜਾਈ||੨|
- ਨਾਨਕ ਆਖਣਿ ਸਭੁ ਕੋ ਆਖੈ ਇਕ ਦੁ 'ਇਕੁ' ਸਿਆਣਾ||੫|
- ਏਕਾ ਮਾਈ ਜੁਗਤਿ ਵਿਆਈ ਤਿਨਿ ਚੇਲੇ ਪਰਵਾਣ||
'ਇਕੁ' ਸੰਸਾਰੀ 'ਇਕੁ' ਭੰਡਾਰੀ 'ਇਕੁ' ਲਾਏ ਦੀਬਾਣ||੭|
ਨੋਟ: ਗੁਰਮਤਿ ਮਾਰਤੰਡ ਦੇ ਸਫ਼ਾ ੪੨੧ ਉਤੇ ਭਾਈ ਕਾਨ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨਾਭਾ ਨੇ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਇਉੱ ਅੰਕਿਤ ਕੀਤੇ ਹਨ: "ਮਾਤ੍ਰਾਂ ਬਿਨਾ ਅਰਥ ਸਪਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੋਂਦਾ, ਜਿਵੇਂ 'ਜਪੁ' ਵਿਚ ਆਇਆ 'ਇਕੁ' ਸ਼ਬਦ ਇਕ ਗਿਣਤੀ (ਯਕ) ਦਾ ਬੋਧਕ ਹੈ |
No comments:
Post a Comment